Miedź i srebro są surowcami niezbędnymi dla rozwoju globalnej gospodarki. W czasie swojej ponad 60-letniej działalności, KGHM wydobył 1,5 miliarda ton urobku i wyprodukował 23 mln ton miedzi. Obecne zasoby pozwalają na dalszą pracę przez około 40-50 lat.
Złoża rud miedzi eksploatowane przez KGHM w Polsce zalegają monoklinalnie na głębokości od kilkuset do 1500 m. Minerały miedzi występują w trzech głównych odmianach litologicznych skał. Poszczególne typy rud miedzi to: piaskowcowe, łupkowe i węglanowe. W rudach tych najbardziej rozpowszechnione są cztery podstawowe siarczki miedzi: chalkozyn, bornit, chalkopiryt i kowelin. Złoże należy do typu stratoidalnych złóż (Sediment-Hosted Stratabound Copper Deposit – SSC) występujących w skałach osadowych o zróżnicowanej miąższości sięgającej kilkunastu metrów. W serii złożowej obecne są strefy uskokowe o zrzutach sięgających kilkudziesięciu metrów.
Ryc. 1. Przekrój geologiczny przez złoża rud miedzi na monoklinie przedsudeckiej
Ryc. 2. Profil geologiczny złoża rud miedzi na monoklinie przedsudeckiej
Złoże eksploatowane przez KGHM na monoklinie przedsudeckiej należy do największych złóż miedzi na świecie. Zasoby geologiczne wg stanu na dzień 31.12.2024 wynoszą w poszczególnych złożach:
| Zasoby | Złoża | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Lubin-Małomice | Polkowice | Rudna | Sieroszowice | Radwanice - Gaworzyce | Głogów Głęboki - Przemysłowy | Retków-Grodziszcze | KGHM | ||
| Geologiczne | Ruda [tys Mg] | 367 863 | 78 315 | 292 404 | 150 530 | 330 016 | 247 917 | 416 016 | 1 883 060 |
| Cu [%] | 1,27 | 2,42 | 1,60 | 3,06 | 1,37 | 2,46 | 1,10 | 1,65 | |
| Cu [tys Mg] | 4 697 | 1 892 | 4 671 | 4 607 | 4 536 | 6 097 | 4 564 | 31 046 | |
| Ag [g/Mg] | 53,7 | 49,1 | 43,7 | 65,3 | 26,7 | 83,9 | 42,7 | 49,7 | |
| Ag [Mg] | 19 746 | 3 847 | 12 770 | 19 825 | 8 795 | 20 798 | 17 764 | 93 547 | |
Zasoby geologiczne rudy miedzi wg stanu na 31.12.2024 wynoszą ponad 1,8 mld Mg, o średniej zawartości Cu sięgającej 1,65% i Ag równej 50 g/Mg. Ilości metali w zasobach geologicznych wynosi ponad 31 mln Mg Cu i blisko 94 tys. Mg Ag.
Udziały poszczególnych złóż w zasobach przedstawiają się następująco:
Ryc. 3. Diagram – udziały poszczególnych złóż na monoklinie przedsudeckiej w zasobach geologicznych rudy miedzi
Ryc. 4. Diagram – udziały poszczególnych złóż na monoklinie przedsudeckiej w zasobach geologicznych miedzi
Ryc. 5. Diagram – udziały poszczególnych złóż na monoklinie przedsudeckiej w zasobach geologicznych srebra
Wydobycie rudy miedzi w Polsce jest skoncentrowane w trzech kopalniach głębinowych: Lubin, Rudna i Polkowice-Sieroszowice, przetwarzanie rudy w Zakładach Wzbogacania Rud, a produkcja miedzi, srebra i innych produktów w hutach w Głogowie i Legnicy oraz walcowni Cedynia.
Wydobywanie rudy miedzi i jej dostarczanie do zakładów wzbogacania to złożony proces, na który składają się:
- wiercenie otworów strzałowych,
- uzbrajanie otworów ładunkami wybuchowymi,
- wykonywanie obudowy kotwowej,
- dokonywanie obrywki w przodkach i w wyrobiskach,
- odstawa urobku na taśmociągi,
- kruszenie dużych brył skalnych,
- transport rudy do komór kruszarek,
- wyciąganie rudy na powierzchnię urządzeniami w szybach wydobywczych,
- transport rudy do zakładów wzbogacania.
Wzbogacanie rudy miedzi to proces mechanicznej przeróbki, który umożliwia efektywne zagospodarowanie wydobywanej rudy. W rezultacie otrzymuje się koncentrat o takiej zawartości miedzi, która umożliwia jego przetworzenie w hucie. Proces ten jest niezbędny ze względu na średnią zawartość 1,52% miedzi w eksploatowanych w Polsce złożach. Zastosowana przez KGHM technologia umożliwia skuteczny odzysk miedzi oraz srebra i innych pierwiastków z wydobywanego urobku.
Oddział Zakłady Wzbogacania Rud, który działa przy polskich kopalniach KGHM, produkuje rocznie około 2 mln ton koncentratu o średniej zawartości 23% miedzi. W każdym z trzech oddziałów wchodzących w jego skład, stosowane są jednakowe operacje i procesy: przesiewanie, kruszenie, mielenie, klasyfikacja, flotacja oraz zagęszczanie, filtracja i suszenie.