Zakłady Górnicze „Rudna" mają 35 lat

Dzisiaj mija 35-lecie powstania Zakładów Górniczych „Rudna”. Decyzja o budowie kopalni zapadła w 1969 roku (Zarządzenie Dyrektora Naczelnego KGHM o utworzeniu Zakładów Górniczych „Rudna" w budowie zostało podpisane 16 września 1969 roku) więc w 2009 roku „Rudna” mogłaby równie dobrze świętować swoją czterdziestkę. Tak się jednak nie dzieje ponieważ za oficjalną datę jej powstania uznaje się dzień, w którym kopalnia osiągnęła 25 procent mocy docelowej. Było to 17 lipca 1974 roku. Wtedy to ówczesny Dyrektor Naczelny Kombinatu Górniczo- Hutniczego Miedzi w Lubinie uroczyście przekazał ją do eksploatacji i wydał zarządzenie na mocy którego „Zakłady Górnicze Rudna w budowie” zostały przekształcone w zakłady eksploatacyjne o nazwie Zakłady Górnicze „Rudna” w Polkowicach.

Zakłady Górnicze „Rudna" to dziś największa kopalnia miedzi w Europie i jedna z największych kopalń głębinowych rudy miedzi na świecie. Obszar wydobycia obejmuje 77,8 km2 i pracuje w niej niemal 4500 osób. Eksploatowane tam złoże ma najwyższą miąższość wśród kopalń KGHM. Średnio wynosi ona 5 metrów, ale w niektórych miejscach sięga nawet 26 metrów. Stąd charakterystyczne dla tej kopalni wysokie komory eksploatacyjne. Wydobycie w „Rudnej" prowadzone jest na głębokościach 900-1200 metrów. Średnia zawartość miedzi w rudzie wynosi 1.92%. W ciągu doby górnicy urabiają 41 570 ton rudy co w ciągu roku daje około 13 milionów ton. W kopalni działa, uruchomiona w maju 2007 roku, największa w Europie podziemna instalacja klimatyzacyjna. 

Budowa kopalni „Rudna” była jedną z najważniejszych inwestycji polskiego górnictwa lat siedemdziesiątych. Na tyle ważną, że naradom związanym z nią przewodniczył zazwyczaj Minister Przemysłu Ciężkiego lub jego zastępca. W momencie powstawania należała do najnowocześniejszych tego typu obiektów na świecie. W „Rudnej” pojawiły się na przykład urządzenia, które nie były dotąd wykorzystywane w żadnej innej kopalni. Nowością był na przykład zaprojektowany przez pracowników PeBeKi kombajn szybowy KBSz-1. Poprawił on warunki pracy górników i pozwolił 1,5-krotnie zwiększyć wydajność. Ciekawostką do dziś chętnie wspominaną było także opuszczenie w lutym 1976 roku na dół kopalni czołgu T-34. Służył on do obrywania skał odspojonych od calizny. 

Biorąc pod uwagę uwarunkowania lat sześćdziesiątych i raczej swobodne wówczas podejście do zagadnień ochrony środowiska „Rudna" od początku wyróżniała się i na tym tle pozytywnie. 
W projekcie budowy kopalni znalazły się takie proekologiczne propozycje jak wykorzystanie odpadów flotacyjnych, ochrona powietrza atmosferycznego i odprowadzanie zasolonych wód kopalnianych. Uruchomione w 1977 roku składowisko „Żelazny Most", do którego spływają odpady flotacyjne z Zakładów Wzbogacania Rud jest najlepszym przykładem tego, że ekologiczne założenia znalazły się nie tylko na papierze projektu budowy kopalni, ale także że zostały wprowadzone w życie.

Rudna - najnowocześniejsza i największa kopalnia KGHM znacząco wpłynęła na rozwój Zagłębia Miedziowego. Przy budowie kolejnych szybów (obecnie jest ich 11) i zaplecza techniczno-organizacyjnego pracowały setki osób. Kolejka chętnych do pracy w kopalni była bardzo długa. Do „Rudnej” zgłaszali się zarówno ludzie ze Starego Zagłębia i sąsiednich kopalń, jak i tacy, którzy z górnictwem nie mieli wcześniej w ogóle do czynienia. Niektórzy rezygnowali z pracy jeszcze przed jej podjęciem. Wielu jednak zostawało, a wraz z nimi zaczęły rozbudowywać się Polkowice i sąsiednie wsie. Gdyby nie kopalnia „Rudna”, dzisiaj te miejscowości na pewno wyglądałyby zupełnie inaczej.